Yükleniyor...

Kritisizm, bilginin kaynağını ve sınırlarını inceleyen felsefi bir yaklaşımdır. Kritisizm, rasyonalizm ve empirizm gibi bilgi kuramlarının her ikisini de eleştirel bir şekilde değerlendirir.

Kritisizmin kurucusu Alman filozofu Immanuel Kant'tır. Kant, "Saf Aklın Eleştirisi" adlı eserinde, bilginin kaynağını ve sınırlarını incelemek için bir yöntem geliştirmiştir. Bu yönteme göre, bilginin kaynağı, hem akıl hem de duyu deneyimidir.

Kant'a göre, akıl, duyu deneyimlerinden gelen verileri düzenleyen ve anlamlı hale getiren bir işleve sahiptir. Duyu deneyimleri, bize duyusal verileri sağlar. Akıl ise, bu verileri kavramlar ve kategoriler aracılığıyla anlamlı hale getirir.

Kant'a göre, bilginin sınırları, duyu deneyimlerinin sınırlarıyla belirlenir. Akıl, duyu deneyimlerinin ötesine geçemez. Bu nedenle, akıl yoluyla elde edilen bilgi, mutlak bilgi değildir.

Kritisizm, felsefenin birçok alanında önemli tartışmalara yol açmıştır. Bu tartışmalar, bilginin doğası, insan zihninin yapısı ve gerçekliğin doğası gibi konularla ilgilidir.

Kritisizmin Temel İlkeleri

Kritisizmin temel ilkeleri şunlardır:

• Bilginin kaynağı akıl ve duyu deneyimidir.
• Akıl, duyu deneyimlerinden gelen verileri düzenleyen ve anlamlı hale getiren bir işleve sahiptir.
• Duyu deneyimleri, bize duyusal verileri sağlar.
• Bilginin sınırları, duyu deneyimlerinin sınırlarıyla belirlenir.

Kritisizmin Temsilcileri

Kritisizmin temsilcileri arasında Immanuel Kant, Johann Gottlieb Fichte, Friedrich Schelling ve Georg Wilhelm Friedrich Hegel gibi filozoflar yer alır.

Kritisizmin Etkileri

Kritisizm, felsefenin birçok alanında önemli etkiler yaratmıştır. Örneğin, bilim felsefesi, metafizik ve estetik gibi alanlar, kritizmden önemli ölçüde etkilenmiştir.

Kritisizm, günümüzde de felsefi tartışmaların önemli bir konusu olmaya devam etmektedir.